Het bijzondere verhaal van Pele op de ss Brasil, het door het Braziliaanse Intermares gecharterde schip ss Veendam van de Holland Amerika Lijn in 1975.

For the English Version please use the following link: Pele and ss Brasil (ss Veendam)

Beloofd is beloofd - Pele, de wereldvoetballer

Het is algemeen bekend dat er aan boord van de passagiersschepen door de passagiers veel wordt beloofd, wat bij thuiskomst mooi allemaal wordt vergeten. Foto’s die gemaakt worden aan boord met collega passagiers of bemanningsleden worden ook zelden opgestuurd of ge-emailed. De officieren of bemanningsleden die moeten figureren horen meestal nooit meer iets. Met normale vakanties is het vaak helaas niet anders. Er zijn echter uitzonderingen. En niet van de minste personen. Zeker personen waarvan je het nou net niet van zou verwachten. Er zit in mijn Holland Amerika lijn verzameling een twee-koppig Philishave scheerapparaat van Norelco. De naam Philips mocht in de jaren zestig in de USA niet gebruikt worden, maar wel de nu niet meer bestaande merknaam Norelco. Dat was de Amerikaanse tak van Philips-concern.
Hoe komt dat nou in een HAL verzameling ? Rond 1970 maakte de gepensioneerde president directeur van Norelco ieder jaar wel een cruise op de ss Rotterdam. Sowieso kreeg hij van Norelco elk jaar een nieuwe Philishave. Maar daar deed deze man jaren mee. Die had echt niet ieder jaar een nieuw scheerapparaat nodig. Dan gaf hij dat scheerapparaat aan boord cadeau, uiteraard aan een van de staf-officieren en dat was in die tijd mijn vader als tweede WTK-AD en later HWTK. En dan beloofde hij voor volgend jaar weer een nieuw scheerapparaat, wat hij dan ook inderdaad nakwam. Maar dan ging de vorige versie naar naar mij.

Maar een andere, bekendere persoonlijkheid was Pele, de wereldvoetballer.

De Veendam en Volendam kregen niet de verwachte toekomst die de Holland Amerika Lijn bij de aankoop en de latere verbouwing voor ogen had. Lagen ze eerst netjes opgelegd naast elkaar als ss Argentina en ss Brasil in Newport News, daar lagen ze later wederom gebroederlijk als ss Veendam en ss Volendam, getroffen door de oliecrisis. De Holland Amerika Lijn zocht uiteraard ander emplooi voor beide schepen. De Volendam werd ss Monarch Sun en de Veendam later ss Monarch Star. Maar voordat de Veendam Monarch Star werd, was de Veendam vercharterd aan de Braziliaanse cruise maatschappij Intermares. Omdat de naam Veendam niet echt Braziliaans klonk en de naam Argentina, de originele naam van het schip, uiteraard ook geen optie was, werd het ss Brasil. Dat was dan wel de originele naam van de Volendam, maar dat gaf schijnbaar niet. En zo kwamen er Nederlandse officieren op een Braziliaans schip onder Panamese vlag van een Nederlandse eigenaar. Er werden cruises gemaakt vanuit Rio de Janeiro en de andere havens waren bijvoorbeeld Fortaleza en Santos. De aan boord zijnde HAL-elektricien heeft er nog zijn Braziliaanse vrouw aan overgehouden die ook als bemanningslid van de Civiele Dienst aan boord was.

In iedere haven en zeker in Rio de Janeiro kwamen veel bezoekers die iets van doen hadden met het schip of met Intermares. Zo was daar ook Edson Arantes do Nascimento, beter bekend om zijn voetbalnaam Pele de wereldvoetballer, zeker toen in die tijd niemand nog van Maradona had gehoord en Messi en Cristiano Ronaldo nog niet geboren waren.

Pele speelde in het Braziliaanse elftal, werd drie keer wereldkampioen en speelde clubvoetbal bij Santos in Brasil en later bij de New York Cosmos. Hij had echter ook financiële belangen in Intermares.

Vandaar dat hij regelmatig aan boord kwam, want hij vond het prachtig op zo’n schip. Uiteraard ging hij dan ook bij de HWTK op bezoek ging.

En dat was nou net weer mijn vader. De gesprekken kwamen uiteraard vaak uit op voetbal. Nadat mijn vader had uitgelegd nog een varende zoon te hebben die een vervend aanhanger was en is van Feyenoord werden er gelijk twee bijzondere enveloppes geregeld met bijzondere postzegels waarbij hij op de ene enveloppe zijn handtekening zette. Daarna vroeg hij ons adres want hij zou nog wel wat nasturen.

En wat niemand geloofde, hij stuurde de foto op met de tekst:

                                   Para Ernst Lohmann

                                   Olo Amigo

                                   Pele

En als ik nu Braziliaanse relaties ontmoet, het verhaal vertel en vraag hoe het met mijn vriend Pele gaat, kunnen ze het nauwelijks geloven dat hun held van vroeger zijn afspraken netjes nakwam en ik de trotse bezitter ben van bijgaande foto.

Van de ss Brasil zijn ondertussen scheermesjes gemaakt, maar de foto’s hebben we nog.

De Braziliaanse voetballegende Pelé is op 82-jarige leeftijd overleden op 29 december 2022. Hij leed al geruime tijd aan darmkanker en lag sinds eind november in het ziekenhuis. Hij volgde daar nog het WK in Qatar. In 2021 werd hij nog geopereerd waarbij een tumor werd verwijderd. Herstel duurde lang en regelmatig moest hij nog terug naar het ziekenhuis. Pelé werd drie keer wereldkampioen, in 1958, 1962 en 1970. De FIFA beschouwde hem als speler van de twintigste eeuw.

Mijn "amigo" - rust zacht

Er is ondertussen een podcast beschikbaar van dit verhaal. Klik op "hier"