Cronjéstraat
Bijgaande foto geeft een vertrouwd beeld, maar kan ondertussen ook al niet meer gemaakt worden.
Zie voor meer info "lees meer"
De foto is van juli 2017. De hekken staan er al omheen en snel daarna begon de sloop en vervolgens de bouw van het nieuwe zogenaamde Mariskwartier. Links is de Cronjestraat te zien, genoemd naar Generaal Piet Cronjé, een zuidafrikaanse generaal uit de Boerenoorlog. Rechts de Gedempte Biersloot, waarvan sommige liefhebbers van het gerstenat zich afvragen waarom die sloot bier nou toch gedempt moest worden……
Op de hoek de winkel waar de Raiffeissenbank zat en later foto Ronde, die overigens ook op de andere hoek zat. Het hele complex is gebouwd in 1916 voor woningstichting Samenwerking, welke ook verantwoordelijk is voor het nieuwe complex, waarbij de ingang van het voormalige badhuis in de Marisstraat bewaard is gebleven.
Het kruispunt kreeg het eerste stoplicht van Vlaardingen. De bediening ging automatisch, maar op drukke tijden stond er een politieagent in het huisje op de plek waarvan ongeveer de foto is genomen handmatig de verkeerslichten te regelen. Af en toe zorgde een aardige agent dan dat je nog net door groen kon rijden als je hard aan kwam fietsen.
Maar het kruispunt werd ook landelijk bekend omdat toenmalig wethouder Bas Goudriaan in het buitenland schuin oversteken had gezien en dat ook in Vlaardingen wilde toepassen. Voor het eerst op 27 november 1977 was het mogelijk voor voetgangers die naar de tegenoverliggende hoek wilden schuin over konden steken. Ondanks diverse herinrichtingen werd dat gehandhaafd.
In het Mariskwartier staan nu toekomstbestendige eengezinswoningen en appartementen waarbij de 14-verdiepingen tellende woontoren de naam kreeg van de Vlaardingse schilder Arij Pleijsier. Deze schilder werd bekend als schilder van strand- en zeegezichten en schepen.
In mei 2019 was de oplevering, verricht door wethouder Jacky Silos onder toezicht van Mark van de Velde van Woningstichting Samenwerking. Zo hebben we toch in Vlaardingen nog een torenflat van Pleijsier.
Een stukje verder dan het kruispunt staat deze poort met de tekst “Volksbadhuis” in de gevel. Er staat een soort open replica een stukje er achter. Het is een stukje historie in een verder mooi wijkje met de nieuwe huizen en enige flats. Waar komt deze poort vandaan?
De huizen die in dit wijkje stonden waren van woningstichting Samenwerking uit Vlaardingen. Dit was een woning corporatie waarvan de huizen tussen de Gedempte Biersloot en de Cronjestraat het eerste project was. Met de Marisstraat en de Jozef Israëlstraat. Het waren 105 woningen, vier winkels op de hoeken en een badhuis. Volgens de website van “Samenwerking” bedroegen de kosten 224.000 gulden, ongeveer 100.000 euro. De huren werden in die tijd nog wekelijks opgehaald en bedroegen tussen de 2,60 tot 4 gulden. In de winkels zaten o.a. een kruidenier, groentewinkel en een bank. De huizen waren niet voorzien van een bad, laat staat een douche. Vandaar dat er gelijk een badhuis gebouwd werd.
Wat is een badhuis eigenlijk? Een badhuis is een gebouw waar mensen die zelf geen bad of douche hebben zich kunnen baden of wassen. In de oudheid kwamen er al badhuizen voor, maar die waren meer voor het uitgebreid baden en sociale contacten. In Nederland ontstonden badhuizen na 1900 waar de mensen voor een geringe vergoeding een bad of douche konden nemen. De meeste huizen in die tijd hadden geen eigen badgelegenheid en er kwam meer aandacht voor gezondheid en hygiëne. Zo ontstonden er badhuizen. In Vlaardingen waren er badhuizen in de Marisstraat, de Valeriusstraat, de 2e van Leyden Gaelstraat en de Rotterdamseweg. Legendarisch zijn de verhalen van mensen die er gebruik van maakten en soms te lang bleven hangen. Hoe de opzichter een eind aan de wasbeurt maakte. Warm water uitzetten, zodat iemand onder een koude douche staat of water helemaal afsluiten. Want de tijd werd netjes in de gaten gehouden. Langzamerhand kwamen er douches in de huizen, zodat een apart badhuis niet meer nodig was. Ook werd wel het douchen gecombineerd met een bezoek aan het Kolpabad. Ook dat was niet gratis, maar als men toch ging zwemmen, dan kon je dat combineren. Zo werden de aparte badhuizen overbodig en werden successievelijk gesloten. Sommige badhuizen, zoals op de Rotterdamseweg kregen nog even een andere bestemming. Die kreeg een bestemming als jeugdhuis, maar wel met een stuk “mini-badhuis”. In 2010 stond het badhuis in de Marisstraat er desolaat bij en bij de sloop van het hele complex werd ook het badhuis afgebroken. Behalve dan de toegangspoort. Die staat nu op een mooie plaats. Al moeten we tegenwoordig korter douchen om energie te besparen, we kunnen ons gelukkig prijzen dat een badhuis heden ten dagen niet meer nodig is.
Foto: Badhuis Marisstraat